Het Marinemuseum in Den Helder is het bezoeken meer dan waard. Iedereen die met de boot naar Texel gaat, valt het op dat langs de weg richting de veerpont een onderzeeboot op het droge ligt. Deze onderzeeboot heeft de naam Tonijn en ligt op terrein van het Marinemuseum. Het Marinemuseum ligt op de voormalige Rijkswerf Willemsoord en wordt geëxploiteerd door de Koninklijke Marine.
Het Marinemuseum bestaat uit verschillende gebouwen aan wal en een drietal schepen. In de gebouwen zijn vaste en wisselende tentoonstellingen te zien, deels over de geschiedenis van de marine en deels over de technische ontwikkelingen van de vaderlandse zeemacht. Het hoofdgebouw van het museum heet ’t Torentje en dankt zijn naam aan het klokkenspel dat op het gebouw staat. Het monumentale pand werd in 1823 gebouwd op het noordelijke deel van Willemsoord en diende voor de opslag van licht ontvlambare stoffen. Sinds 1965 is het Marinemuseum in ’t Torentje gevestigd.
In de oude Geschutmakerij van het museum wordt de geschiedenis van de Oude Rijkswerf verteld. Hier ontdek je de wereld van techniek achter de marine. Je kunt zelf meedoen: hijs lading aan boord, leer lassen en bedien het geschut. Het Marinemuseum brengt de geschiedenis van de Nederlandse marine in beeld. Je beleeft meer dan 500 jaar marinegeschiedenis in de monumentale hoofd- en bijgebouwen. De boeiende verzameling bestaat onder andere uit scheepsmodellen, schilderijen, uniformen, wapens en onderscheidingen.
Beleef ook de naoorlogse periode van de wederopbouw in het Marinemuseum aan de hand van persoonlijke getuigenissen van het marinepersoneel. Ga terug naar de tijd waarin de verhoudingen tussen Oost en West het wereldtoneel bepaalde, in de indringende presentatie over de Koude Oorlog en maak kennis met de hedendaagse marine.
Museumschepen
De museumvloot van het Marinemuseum telt drie museumschepen: het ramschip Schorpioen, de mijnenveger Abraham Crijnssen en de onderzeeboot Tonijn.
Schorpioen
Zr. Ms. Schorpioen is een Nederlands pantserschip. Het schip werd in 1868 gebouwd door scheepswerf Sociète des Forges et Chantiers te Toulon in Frankrijk. Samen met het zusterschip Buffel vormden de Schorpioen het hart van de marine. De Buffel werd in Schotland gebouwd. De Schorpioen en de Buffel vervingen de verouderde houten schepen. Deze marineschepen werden voortgestuwd door stoom en wind. De oude schepen waren uitgerust met gladloopskanonnen. De Schorpioen en de Buffel waren zwaar bepantserd en hadden getrokken 21 centimeter kanonnen aan boord. De rompen van de schepen hadden een gordelpantser van 15 centimeter en de geschuttorens (uitgerust met twee kanonnen) hadden een bepantsering van 30 centimeter.
De Schorpioen was aanvankelijk uitgerust met twee driepootsmasten en kon daarmee 600 vierkante meter zeil voeren. Later zijn de masten en het tuigage verwijderd omdat het moeilijk was om met de Schorpioen te zeilen. Met hulp van de grote stoommachines aan boord kon de Schorpioen een snelheid behalen van 13 knopen. De zogenaamde ramsteven was het meest in het oog springend wapen van de Schorpioen.
Abraham Crijnssen
Hr. Ms. Abraham Crijnssen is een Nederlandse mijnenveger die behoort tot de Jan van Amstelklasse. Het schip werd aan het begin van de jaren 30 van de vorige eeuw gebouwd door scheepswerf Gusto te Schiedam in Nederland. Het schip is vernoemd naar commandeur Abraham Crijnssen. Op het moment dat de Tweede Wereldoorlog uitbrak bevond de Abraham Crijnssen zich in Nederlands-Indië. Onder leiding van Luitenant ter Zee der 1ste klasse van Miert, begonnen in maart 1942 de voorbereidingen om de oversteek te maken naar het veilige Australië. De Abraham Crijnssen werd in camouflagekleuren geschilderd en door middel van netten en takken vermomd als een tropisch eiland.
Op zes maart vertrok de Abraham Crijnssen vanuit Soerabaja richting Australië. De Abraham Crijnssen kwam op 12 maart aan in het Australische Geraldton. Na de oorlog deed het schip tot 1949 dienst als patrouillevaartuig in Nederlands-Indië. Van 1949 tot de onafhankelijkheid van Nederlands-Indië deed het schip dienst als mijnenveger. Toen Nederlands-Indië onafhankelijk werd, kwam de Abraham Crijnssen weer terug naar Nederland. In 1995 werd besloten om het schip voor de komende generaties te bewaren en het tentoon te stellen het Marinemuseum.
Tonijn
Hs. Ms. Tonijn is een Nederlandse drie-cilinder onderzeeboot die behoort tot de Potvisklasse. Het schip werd aan het begin van de jaren 60 van de vorige eeuw gebouwd door scheepswerf Wilton-Fijenoord te Schiedam in Nederland. In 1991 ging de Tonijn uit dienst en werd het een museumschip. Sinds 1994 is de Tonijn ook toegankelijk voor het publiek. Op dit moment heeft de Koninklijke Marine nog vier onderzeeboten in de vaart. Deze onderzeeboten zijn allemaal van de Walrusklasse (Walrus, Zeeleeuw, Dolfijn en Bruinvis). De bemanning van de Walrusklasse telt vijftig koppen.
Hs. Ms. De Ruyter
Op het terrein van het Marinemuseum staat ook het brughuis, de 3D-radarbol en de geschuttoren (met twee kanonnen van 12 centimeter) van Hs. Ms. De Ruyter. Toen de Hs. Ms. De Ruyter uit de vaart werd genomen, werden het brughuis, de 3D-radarbol en de geschuttoren van het schip als industrieel erfgoed aangemerkt en zijn dus nu op het terrein van het museum te bewonderen.
Collectie Marinemuseum
De collectie van het marinemuseum richt zich op het cultuurhistorisch erfgoed van de Nederlandse marine. De zeer diverse collectie omvat onder andere scheepsmodellen, schilderijen, prenten, wapens, uniformen, onderscheidingen, scheepssier, communicatieapparatuur en servies.
Exposities
In het Marinemuseum zijn vaste en tijdelijke exposities te zien; in de gebouwen aan wal én aan boord van de marineschepen.
Museumtheater
Speciaal voor het Marinemuseum heeft theatergroep Pandemonia twee spannende en leerzame voorstellingen ontwikkeld. De voorstellingen zijn tijdens het hoogseizoen en gedurende de vakanties te zien in het Marinemuseum.
Adres Marinemuseum
Hoofdgracht 3
1781 AA Den Helder
Openingstijden
Dinsdag t/m vrijdag (november tot en met april): 10.00-17.00 uur
Zaterdag en zondag (november tot en met april): 11.00-17.00 uur
Maandag t/m vrijdag (mei tot en met oktober): 10.00-17.00 uur
Zaterdag en zondag (mei tot en met oktober): 12.00-17.00 uur
Toegankelijkheid
Het grootste deel van het marinemuseum is toegankelijk voor mensen met een lichamelijke beperking. Zij kunnen de balie en de filmzaal op de tweede verdieping met de lift bereiken. In het oude Torengebouw, waar de exposities staan opgesteld, is een stoeltjeslift aanwezig van en naar de begane grond. Ook is er een rolstoel beschikbaar. De exposities in de Geschutmakerij zijn goed toegankelijk voor mindervaliden. Van de museumschepen is alleen de Schorpioen gedeeltelijk toegankelijk. Het hoofddek en het museumrestaurant zijn met een rolstoel bereikbaar.
Aantal bezoekers per jaar
81.500