Sluwe vossen in Julianadorp aan Zee!

Tijdens de middeleeuwen werd de vos uit de duinen verdreven. Reintje vormde een te groot gevaar voor de konijnenteelt die men daar bedreef. Vanaf toen heeft de vos het duinlandschap maar liefst vier eeuwen links van zich laten liggen. Maar sinds het einde van de jaren zestig van de vorige eeuw heeft hij de duinen weer herontdekt en staat de vos daar aan de top van voedselpiramide. 

Vossen zijn echte omnivoren en opportunisten. Ze eten dus alles: vogels, muizen, konijnen en hazen. Maar ook kadavers, bessen en fruit. Vogels die op de grond broeden zoals meeuwen en wulpen zie je wat minder in de duinen door de aanwezigheid van de vos. Vossen laten zich soms ook op het strand zien, maar ze zullen dat niet zo vaak doen omdat ze dan veel kwetsbaarder zijn. Op het strand zijn ze op jacht naar schelpdieren, pieren, wormen en andere ongewervelden die daar leven.

Vossen laten zich sowieso maar zelden aan mensen zien. Als een vos zich laat zien, is het vaak een zieke vos. Deze dieren moet je niet aanraken. Zij kunnen hondsdolheid onder de leden hebben, een levensgevaarlijke ziekte. Maar gelukkig is het hondsdolheidvirus al meer dan dertig jaar niet meer bij Nederlandse vossen aangetoond. De kans op besmetting van vos naar mens is dus heel erg klein. 

Op de Waddeneilanden komen vossen van nature niet voor. Vossen zijn uitmuntende zwemmers, maar de overtocht vanaf het vaste land naar de Waddeneilanden is net iets te ver. Sinds een paar jaar heeft men wel een vossenprobleem op Vlieland. Door een onverklaarbare reden dook de rode rover plotseling op op het dunbevolkte Waddeneiland en veroorzaakte dood en verderf onder vogels. Honderden vogelnesten werden rücksichtslos beroofd. De vogels op Vlieland hadden nooit natuurlijke vijanden en konden derhalve een zorgeloos leven leiden. Waarschijnlijk zijn de vossen illegaal op het eiland uitgezet met alle nare gevolgen van dien. 

Men probeert de vossen weer van het eiland af te krijgen door ze fel te bejagen en op deze manier het natuurlijke evenwicht weer te herstellen op het Friese Waddeneiland. Deze vossenjacht is nog net te verdedigen. De vossenjacht die zich eeuwenlang in Groot-Brittannië voltrok daarentegen was een regelrechte dierenmishandeling. Gelukkig is daar sinds 2004 door een jachtverbod een einde aangekomen.

In totaal zijn er vijfenveertig verschillende (onder)soorten vossen. De enige vos die zich in Nederland laat zien, is de gewone of de rode vos. Vossen zijn verre neven van honden, maar hebben ook letterlijk ‘kattentrekjes’: ze kunnen namelijk ook hun klauwen intrekken. Daarnaast hebben net zoals katten ovale, verticale pupillen. Bovendien kunnen grijze vossen als enige ‘hondensoort’ in bomen klimmen. 

Vossen leven in holen, waar ook de jongen geboren. Jonge vosjes worden welpen genoemd zoals dat ook in de wereld van de wolven gebruikelijk is. De holen waarin vossen wonen, hebben hele kleine openingen. Voor de vos is dit geen enkel probleem; ze hebben namelijk geen sleutelbeenderen. Door het ontbreken van sleutelbeenderen kunnen vossen hun schouders tegen elkaar drukken waardoor ze overal doorheen kunnen kruipen …