Het winterkoninkje!
Met acht gram het op één na kleinste vogeltje van Nederland. Als het nog kleinere goudhaantje op de weegschaal gaat staan, stagneert de wijzer al bij het streepje van vier gram. Waarom heet een winterkoninkje eigenlijk een winterkoninkje? Over het antwoord op deze vraag is een mooi sprookje geschreven!
Ooit mocht in de wereld van de vogels de titel koning worden vergeven. De vogels hielden onderling een wedstrijd wie het hoogst kon vliegen, waarna de winnaar tot koning gekroond zou worden. Het winterkoninkje schatte zijn kans om te winnen laag in en verzon derhalve een list. Hij verstopte zich tussen de veren van een arend en toen deze niet meer hoger kon vliegen, begon het winterkoninkje aan zijn vlucht. Sindsdien houdt het winterkoninkje zijn staartje trots omhoog.
Het feit dat in de naam van het koninklijke vogeltje ook het woord winter is verweven, is raar. Het winterkoninkje is namelijk helemaal geen koning winter. Hij heeft zelfs letterlijk een broertje dood aan dit jaargetijde. Om aan de koude te ontsnappen en elkaar warm te houden, ballen ze letterlijk samen. Soms zwellen deze samengeklonterde winterkoninkjes aan tot ballen zo groot als voetballen om te voorkomen dat ze niet doodvriezen.
Om warmte te produceren, moet het vogeltje voedsel verbranden. Om voedsel te verbranden moet er eerst voedsel worden gevangen. Winterkoninkjes jagen op insecten en spinnen die overal rondkruipen en rondspringen. Ook proberen ze in gaten en kieren allerlei ander eiwitrijk gedierte los te peuteren. Als dit allemaal niet wil lukken, schakelen de winterkoninkjes moeiteloos over op een vegetarische levensstijl en staan zaden en bessen op het menu.
De manier waarop het mannetjes winterkoninkje met de voortplanting bezig is, leest ook als een sprookje, maar is dat niet. Hij is de ware Don Juan onder de vogels! De serie handelingen die hij opzet om zichzelf voort te planten heeft echter iets fabrieksmatigs. Eerst bouwt hij als een volleert klusser meer dan acht bolvormige nesten. Als de ruwbouwfase van deze vogelappartementen is afgerond, verandert hij plotsklaps van ambacht; van bouwvakker naar muzikant.
Om de dames te lokken, geeft hij een doorlopend fluitconcert waarvan het geluid tot in de verre omgeving hoorbaar is. Zoveel wonderschone klanken maken de vrouwtjes erg nieuwsgierig. Als een dame zich laat verleiden om naar de vrolijke fluiter te togen en er een klik tussen beide ontstaat, neemt het mannetje haar mee op een bezichtigingstoer langs de nesten. Als zij een woningkeuze heeft gemaakt, mag ze direct de klauwtjes uit de mouwen steken en zich gaan ontfermen over de afbouwfase van het liefdesnestje.
Nadat het mannetje dit eerste vrouwtje heeft bevrucht, begint hij direct weer te fluiten om een volgende geliefde voor zijn tweede onderkomen te vinden. En zo gaat hij net zolang door, totdat al zijn nesten met vrouwtjes zijn gevuld. Op het moment dat er uiteindelijk tientallen kuikens uit de eitjes kruipen, loopt het mannetje niet weg voor de werkzaamheden die dan ontstaan. Zo helpt hij driftig mee aan de voedselvoorziening van al zijn nakomelingen die hij bij zijn harem heeft verwekt. Ga er maar aan staan!
