Dodemansknop, dodemanskoord, dodemansduim en dodemansvinger(s) zijn woorden die iets onheilspellend en ijzingwekkend in zich dragen. De dodemansknop moet het leven van een machinebediener redden op het moment dat hij onwel wordt en dientengevolge de machine waarmee hij werkt een eigen leven wil gaan leiden. Het dodemanskoord zorgt ervoor dat de motor afslaat als een jetskier onverhoopt van zijn racemonster aftuimelt en vóórkomt daarmee dat de rondtollende schroef zich catastrofaal in hem boort. De dodemansduim is een koraalsoort met een; jawel hoor, vorm van een duim! Tenslotte de dodemansvinger(s). De enkelvoudsvorm is voorbestemd voor een paddenstoel, terwijl de meervoudsvorm door een plant geclaimd wordt.
Als mensen in een herfstbos paddenstoelen zien, worden ze direct in een sfeer van legenden, mythen, sagen en sprookjes gezogen. Paddenstoelen hebben iets surrealistisch. Iets onwerkelijks. Ook de fantasierijke namen dragen sterk aan deze beeldvorming bij. Wie gaat er nou niet zwijmelen bij het elfenbankje, eekhoorntjesbrood, de ridderzwam, heksenbezem of koningsmantel.
Paddenstoelen zijn er in duizenden soorten en maten, er is echter maar één paddenstoel die mateloos populair is bij het grote publiek. Die altijd in tekenfilms opduikt. Die doorgaat voor dé cliché-paddenstoel. De vliegenzwam! Als je een kleuter een paddenstoel laat tekenen, kun je er gif op innemen dat hij een wit steeltje met daarop een donkerrode hoed met witte stippen op papier zet. De vliegenzwam dus! Sommige paddenstoelen hebben echter geen vriendelijke uitstraling, maar een horror uiterlijk en dito naam. Zoals de dodemansvinger!
De in het bos groeiende dodemansvinger doet zijn naam volledig eer aan. De paddenstoel lijkt net op een verkoolde vinger die uit de grond naar boven priemt. Alsof er net iemand begraven is, die toch niet helemaal dood blijkt te zijn en zich weer naar de bewoonde wereld aan het krabben is. Angstaanjagend!
De dodemansvingers, met een extra s dus, is een plant met een veel vriendelijker uiterlijk dan de bovenbeschreven paddenstoel. In Nederland is het een uiterst zeldzaam organisme dat enkel en alleen wortelschiet in het kustlandschap. De dodemansvingers behoort tot de familie van de schermenbloemen en heeft als bloeiwijze een omgekeerde paraplu waarop tal van witte bloempjes staan, daarnaast bezitten dodemansvingers holle stengels.
Echter laat het oog niet de fout maken om deze holle stengels voor wilde selderij aan te zien; verwerk je de stelen in een pasta, dan wordt het je laatste maaltijd. Laat de neus ook niet de fout maken om de welriekende witte bloempjes van de dodemansvingers voor druiven door te laten doorgaan; pers je een sapje van de bloemknoppen om een glas te vullen, dan vul je in werkelijkheid een gifbeker.
Het moge duidelijk zijn: de dodemansvingers is een zeer giftige plant, ondanks zijn sympathieke uitstraling. De hoogste concentratie van het nare goedje zit in de wortelknollen verborgen. Wortelknollen die overigens de vorm van een vinger hebben.
Mensen die onverhoopt vergiftigd raken door de dodemansvingers gaan derhalve een vervelende tijd tegemoet. De zenuwen van het gezicht en de lichaamsuiteinden worden als eerste aangetast, waarbij het gevoel als eerste uit de vingers wegtrekt. De vingers geven uiteindelijk een dood gevoel, vandaar de naam dodemansvingers. Vervolgens laat het gif de mimiekspieren in het gelaat verkrampen, waardoor het net lijkt alsof het slachtoffer grijnst. Na deze zogenaamde sardonische grijns treedt niet veel later de dood in!
