De ooievaar is niet alleen het symbool van de babybrenger van mensen, het is ook de meest geëmancipeerde vogelsoort als het om het grootbrengen van de eigen jongen gaat. Als het vrouwtje de eitjes heeft gelegd, gaat bij toerbeurt het vrouwtje en het mannetje de eitjes uitbroeden. Als de één broedt, gaat de ander op zoek naar voedsel. Nadat het voedsel bij de broedende partner is aangereikt, draaien de rollen om. Als uiteindelijk de kuikens zijn uitgekomen, waakt de één en gaat de ander wederom op zoek naar voedsel voor de ganse familie. En ook in deze situatie blijft het roulatiesysteem intact.
Hoe anders is dat bij de eider oftewel eidereend.
De eider!
Als je de eider voor het eerst ziet, moet je direct denken aan de Imperial Stormtroopers uit de films van Star Wars. Het beest oogt namelijk buitenaards. Heeft iets mystieks. Het verenpak is, evenals dat van de soldaten uit de genoemde sciencefictionfilm, opgebouwd uit de kleuren zwart en wit. De platte, wigvormige snavel van de eider roept gelijkenis op met de steathy ogende oorlogsschepen die in de marinehaven van Den Helder zijn afgemeerd.
Volwassen eiders hebben niet zoveel vijanden en hoeven dus niet te vóórkomen dat ze in het radarbeeld van rovers terechtkomen, maar de aerodynamische bouw van de eend zorgt er wel voor dat ze met een zeer hoge snelheid door het luchtruim kunnen fladderen. Eiders kunnen een vliegsnelheid bereiken van meer dan honderddertien kilometer per uur.
Slechtvalken lachen hier smakelijk om. De slechtvalk is namelijk de snelste vogel én tevens het snelste dier op aarde. Deze roofvogels bereiken een snelheid die meer dan drie keer hoger ligt dan die bij de eider, echter dit wordt niet met vliegen op eigen kracht bereikt. De slechtvalk jaagt namelijk in een duikvlucht waarbij dus de trekkende zwaartekracht voor het leeuwendeel verantwoordelijk is voor de hoge vliegsnelheid. De eider daarentegen vliegt in een horizontale lijn, dus op eigen kracht.
Met een vliegsnelheid van tachtig kilometer per uur legt de ooievaar het af bij de eider, maar als het om de rechten en plichten gaat binnen het vogelhuwelijk, wint de geboortevogel het met verve van de watervogel. Namelijk, nadat de mannetjes eider zijn daad heeft verricht vervliegt onmiddellijk zijn verantwoordelijkheidsgevoel over de consequenties daarvan, dat wil zeggen dat hij binnenkort vader zal worden.
Kortom de vrouwtjes moeten alles doen; ze bouwen het nest, broeden de eitjes uit en dragen zorg over het eiderkroost dan zich uiteindelijk uit de eitjes zal weten te breken. Hierbij is de opofferingsgezindheid van de moeders bijna onbegrensd. Zo plukken de vrouwtjes hun eigen dons om daarmee een zeer aangename binnenvoering van het nest voor de eiderkuikens te maken.
Het dons van eiders staat bekend als het zachtste dons ter wereld. Als op IJsland een eidervrouwtje klaar is met het gepluk, loopt ze de kans dat een IJslander het dons komt weghalen. Eiderdons is namelijk niet alleen het zachtste dons, maar ook het duurste dons ter wereld. De kiloprijs van het spul ligt hoger dan de goudprijs. Peperdure dekbedden en kussens worden gevuld met donshaartjes van eider.
Uiteindelijk legt het vrouwtje de eitjes die ze dus ook alleen zal moeten uitbroeden, daar haar partner in geen velden of wegen te bekennen is. Als de kuikens eenmaal uit de eitjes breken, krijgt het moedervogelbeest het razend druk. Het jonge grut moet allemaal eten én beschermd worden. Door het ontbreken van oplettende vaders vormen de moeders eiderkuikencrèches waardoor de kans van ieder individueel kuiken op overleving wordt vergroot. Als een kuikentje namelijk zonder toezicht alleen komt te zwemmen, is de mogelijkheid op predatie groot; hongerige meeuwen staan in de rij om het eidersnackje te versmaden!
